Το αίνιγμα Greenspan 2.0;

photo

Τμήμα Ερευνών HellasFin Α.Ε.Π.Ε.Υ

Μήπως έχει επανακάμψει το αίνιγμα Greenspan; Ένα ερώτημα που στοιχειώνει τις αγορές σταθερού εισοδήματος το τελευταίο διάστημα.

Δεν θα αναδιφήσουμε στις θεωρητικές πτυχές του αινίγματος, αλλά θα αναφερθούμε στην ιστορική συγκυρία της εμφάνισής του. Στην τακτική του κατάθεση στο Κογκρέσο, τον Φεβρουάριο του 2005, ο τότε πρόεδρος της Fed A.Greenspan, χαρακτήρισε για πρώτη φορά μία νομισματική συνθήκη σαν αίνιγμα. Παρά το γεγονός της αύξησης των παρεμβατικών επιτοκίων εκ μέρους της κεντρικής τράπεζας κατά 1,5% από τον Ιούνιο του 2004, οι αποδόσεις του 10ετούς αλλά και 30ετούς κρατικού ομολόγου υποχώρησαν 0,4% και 1,1% αντίστοιχα. Ακόμη και με την ολοκλήρωση του 2ετούς ανοδικού/παρεμβατικού κύκλου των επιτοκίων, από το 1% του Ιουνίου του 2004 μέχρι το 5,25% του Ιουνίου του 2006, η συνολική μεταβολή της απόδοσης των 10ετών και 30ετών κρατικών ομολόγων ήταν 0,5% και -0,1% αντίστοιχα. Τα επιτόκια έμειναν σχεδόν αμετάβλητα μέχρι που αντιστράφηκε η καμπύλη των επιτοκίων και 2 χρόνια μετά, ακολούθησε η οικονομική κατάρρευση με την κρίση των ακινήτων.

Τι κοινό έχουμε στην σημερινή συγκυρία; Τις συνθήκες της αγοράς εργασίας όπου υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν σφιχτές και την κλιμάκωση σχεδόν όλων των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών με έναν άβολο θα λέγαμε ρυθμό, συμπεριλαμβανόμενων των τιμών των ακινήτων. Την Fed να έχει αποφασίσει την μείωση αγορών ομολόγων και να έχει αρχίσει μία υποτυπώδη συζήτηση για αύξηση των παρεμβατικών επιτοκίων. Τα μακρινά επιτόκια των κρατικών ομολόγων παραμένουν σχεδόν αμετάβλητα, αφοσιωμένα στο αφήγημα του παροδικού πληθωρισμού. Μήπως το αίνιγμα 2.0 είναι στο τραπέζι;

Ασχολούμαστε με το αίνιγμα διότι αρχίζει να εμπεδώνεται η αίσθηση στην αγορά ότι με την αργά ή γρήγορα επόμενη αύξηση των παρεμβατικών επιτοκίων θα ακολουθήσει και αύξηση των αποδόσεων των μακροχρόνιων ομολόγων.

Υπάρχουν εκτός απ’ την συνθήκη του αινίγματος και άλλες που κατευθύνουν ενδεχομένως καθορίζουν, την μακροπρόθεσμη πτωτική πορεία των επιτοκίων.

Τα δημογραφικά δεδομένα ιδιαίτερα στον αναπτυγμένο κόσμο, με την γήρανση του πληθυσμού μειώνεται η κατανάλωση και αυξάνεται η ανάγκη διακράτησης περισσότερων ενεργητικών, προκειμένου να διασφαλιστεί ο χρόνος συνταξιοδότησης, με επακόλουθο την πίεση του φυσικού επιτοκίου σε χαμηλότερα επίπεδα. Με δεδομένη την τάση του πλουσιότερου μέρους μιας κοινωνίας να καταναλώνει λιγότερο, η δυνητική άνιση κατανομή του πλούτου σε μία οικονομία, οδηγεί σε χαμηλό επίπεδο κατανάλωσης και απαιτεί χαμηλά επιτόκια προκειμένου να συντηρηθεί ένα ικανό επίπεδο συνολικής ιδιωτικής δαπάνης. Τέλος η διόγκωση του χρέους, εάν συνοδεύεται από υψηλά επιτόκια απαιτεί υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης, στο τέλος μειώνει την μελλοντική ζήτηση και αυξάνει την αστάθεια του χρηματοπιστωτικού συστήματος.  

Η βεβαιότητα λοιπόν μίας μελλοντικής αύξησης των παρεμβατικών επιτοκίων, δεν υπαγορεύει κατ’ ανάγκην και την αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, ιδιαίτερα των μακροχρόνιων.

 

 

Ευρώπη

Γερμανία

  • Στο 18,4% κλιμακώθηκε τον Οκτώβριο ο δείκτης τιμών παραγωγού. Η τιμή συνιστά και το υψηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 1951. Ο ιστορικός συσχετισμός του εν λόγω δείκτη με τον αντίστοιχο των τιμών καταναλωτού, μας προϊδεάζει για ένα επίπεδο του πληθωρισμού στην χώρα στο ύψος του 5,6% από 4,5% που κινείται τον Οκτώβριο.

Ην. Βασίλειο

  • Στο μεταπανδημικό χαμηλό του 4,3% υποχώρησε το ποσοστό της ανεργίας τον Σεπτέμβριο, από 4,5% τον προηγούμενο μήνα. Επισημαίνεται ότι ναι μεν το επίπεδο δεν έχει υποχωρήσει στο προπανδημικό χαμηλό αλλά βρίσκεται σ’ αυτό του 2017, όπου η κεντρική τράπεζα είχε αυξήσει τα παρεμβατικά της επιτόκια. Η κλιμάκωση του μισθολογικού κόστους διαμορφώθηκε στο 5,8%, με τους εργοδότες επι του παρόντος να περιορίζονται σε χορήγηση μπόνους προσλήψεων και όχι μόνιμες αυξήσεις μισθών. Οι κενές προσφερόμενες θέσεις εργασίας ανέρχονται στο ρεκόρ των περίπου 1,2 εκτμ.

  • Ανέλπιστη εκτίναξη στο 4,2% από 3,1% παρουσίασε ο πληθωρισμός του Οκτωβρίου (επίπεδο Δεκεμβρίου 2011). Αιτία ήταν η αυξήσεις των τιμολογίων των εταιριών κοινής ωφέλειας και η επιστροφή του μειωμένου ΦΠΑ επιχειρήσεων  φιλοξενίας στα προηγούμενα επίπεδα. Η ανοδική έκπληξη των τιμών του Οκτωβρίου, σε συνδυασμό με τα ισχυρά στοιχεία της αγοράς εργασίας, οπωσδήποτε ενισχύουν τον κίνδυνο αύξησης του παρεμβατικού επιτοκίου, στην επόμενη συνεδρίαση της κεντρικής τράπεζας.

Ρωσία

  • Στο 4,3 % επιβραδύνθηκε η αύξηση του ΑΕΠ γ’ τριμήνου έπειτα από το 10,5% του προηγούμενου.

 

 

Αμερική

  ΗΠΑ

  • Στο μεταπανδημικό χαμηλό των 268.000, κατήλθε ο αριθμός των αρχικών αιτήσεων ανεργίας (initial jobless claims) από 269.000 την προηγούμενη εβδομάδα.

  • Υψηλότερη κατά 5,1% ήταν τον Οκτώβριο ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020. Η ένδειξη συνιστά την υψηλότερη από τον Δεκέμβριο του 2019.  Η αξιοποίηση της χωρητικότητας (capacity utilization) ανέκαμψε στο 76,4% σε επίπεδο 2,8 ποσοστιαίων μονάδων χαμηλότερο από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο του διαστήματος 1972-2020.

  • Κατά 16% περισσότερες σε ετησιοποιημένη βάση, ήταν οι λιανικές πωλήσεις τον Οκτώβριο. Η διαδικτυακή κατανάλωση αποτελεί το 13% των συνολικών λιανικών πωλήσεων και είναι αυξημένη σε ετήσια βάση κατά 10,1%. Η ιδιωτική δαπάνη κινείται 24% υψηλότερα της προπανδημικής τάσης σε ονομαστικές τιμές και 14% σε πραγματικούς όρους ( Πληθωρισμός λιανικών πωλήσεων 10%). Χαρακτηριστικά του Οκτωβρίου ήταν αφενός ο περιορισμένος όγκος πωλήσεων λόγω των δυσκολιών της προσφοράς, αφετέρου η επιμονή των καταναλωτών να δαπανούν παρά τις αυξήσεις των τιμών.

  • Στην ένδειξη 83 Νοεμβρίου του δείκτη εμπιστοσύνης των κατασκευαστών κατοικιών NAHB, αποτυπώνεται η κλιμάκωση της αισιοδοξίας των κατασκευαστών για τρίτο συνεχόμενο μήνα, εξαιτίας των λίγων προσφερόμενων για πώληση κατοικιών και της ισχυρής ζήτησης των επίδοξων αγοραστών.

Καναδάς

  • Στα επίπεδα Φεβρουαρίου του 2003 σκαρφάλωσε ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο με την αύξηση 4,7%.

 

 

Aσία

Κίνα

  • Ανώτερα των αναμενόμενων ήταν τα στοιχεία οικονομικής δραστηριότητας Οκτωβρίου. Οι επενδύσεις σε ετήσια βάση ήταν 6,1% περισσότερες. Η βιομηχανική παραγωγή και οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν 3,5% και 4,9% αντίστοιχα.

Ιαπωνία

  • Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, στην διάρκεια του γ’ τριμήνου του 2021, το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας συρρικνώθηκε κατά 0,76% σε τριμηνιαία βάση από 0,36% το προηγούμενο. Τα δεδομένα αποτέλεσαν αρνητική έκπληξη. Κύριος αίτιος ήταν οι αδύναμες εξαγωγές. Η δημόσια δαπάνη αυξήθηκε κατά 1,1%, αλλά δεν μπόρεσε τελικά να αντισταθμίσει την αδυναμία της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων οι οποίες κινήθηκαν με αρνητικούς ρυθμούς. Το επίπεδο του ΑΕΠ στο τέλος του τριμήνου συνεχίζει να υπολείπεται κατά 2,2% από αυτό του δ’ τριμήνου του 2019.

  • Στο 0,1% υποχώρησε ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο από 0,2% τον προηγούμενο μήνα.Στο 0,1% υποχώρησε ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο από 0,2% τον προηγούμενο μήνα.

 

 

Market Snapshots

Macro

1

10 Year Sovereign Bonds

2

Global Indices

3

Developed Markets

4

Emerging Markets

5

Currencies

6

Commodities

7

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ